Nutuk (Söylev), Türk Ulusunun ve Türkiye Devriminin tarihsel belgeler içindeki en büyük belgesi ve eseridir. Mustafa Kemal Atatürk, 57 yıllık yaşamının çoğunu çeşitli cephelerde savaşarak geçirmiştir. Birincisini dış düşmana karşı, vatan savunması için çeşitli cephelerde, ateş hatlarında. İkincisini ülke içindeki çeşitli isyan, ayaklanma ve cumhuriyet düşmanlarına karşı. Üçüncüsü ise, elinde kâğıt kalem, tebeşirle Türk Ulusunun içine düştüğü karanlıktan, aydınlığa çıkmak için halkın arasında kültür cephesinde. Nutuk, bütün bu savaşların, mücadelelerin ve binlerce toplamış belgenin vücut bulmuş hâli ve temel kaynak kitabıdır.

Nutuk, işgal altında bir ülkenin iki devletli; Anadolu'da Türk Devleti, işgal altındaki İstanbul'da işgal kuvvetlerine hizmetinde Osmanlı Devleti'nin olduğu koşullardan, bugünkü çağdaş, demokratik, laik Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna hangi olumsuz koşullardan, hangi evrelerden geçerek geldiğinin, nasıl kurulduğunu belgelerle anlatan temel ve tek kitaptır.

Bugün laik, çağdaş, demokratik bir cumhuriyette yaşıyorsak ve yaşayacaksak, bunun için elimizde, evimizde, okulumuzda Nutuk'u bulundurmamız ve okumamız gerekir. Nutuk; laik, demokratik cumhuriyete giden yolda gideceklerin ve gitmek isteyenlerin ellerinde bir meşale, bir fenerdir