TÜRKÇÜLÜĞÜN ESASLARI, II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ TÜRK DÜŞÜNCE HAYATININ ÖNDE GELEN İSİMLERİNDEN BİRİ OLAN ZİYA GÖKALP'İN ÖLÜMÜNDEN BİR YIL ÖNCE,
1923 YILINDA YAYIMLANAN SON ESERİDİR.
TANZİMAT'TAN SONRAKİ YILLARDA ALİ SUAVİ, SÜLEYMAN PAŞA VE AHMET VEFİK PAŞA'NIN ÇALIŞMALARIYLA GÜNDEME GELEN VE TARTIŞILMAYA BAŞLANAN TÜRKÇÜLÜK MESELESİNİ ESAS İTİBARİYLE BİR SİSTEM DAHİLİNDE, MAHİYETİ VE PROGRAMI BAKIMINDAN ELE ALIP İNCELEYEN İLK FİKİR ADAMI ZİYA GÖKALP'TİR. ZİYA GÖKALP'İN GENÇLİK YILLARINDAN İTİBAREN DÜŞÜNDÜĞÜ VE DAHA ÖNCEKİ YILLARDA YAYIMLANAN BİR KISIM KİTAP VE MAKALELERİNDE ORTAYA KOYDUĞU TÜRKÇÜLÜK DÜŞÜNCESİNİN YENİ KURULAN TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE YENİ DEVLETİN İNKILÂP HAREKETLERİ KARŞISINDA BİRAZ BUNLARA UYARLANMIŞ OLAN PROGRAMI TÜRKÇÜLÜĞÜN ESASLARI'NDA GÖRÜLÜR.
KİTAPTA İLERİ SÜRÜLEN FİKİRLERİN BÜYÜK BİR KISMI YENİ KURULAN CUMHURİYET TÜRKİYE'SİNE ŞEKİL VEREN BİR PROGRAM MAHİYETİNDEDİR. DİKKATLE İNCELENİRSE CUMHURİYET İNKILÂPLARININ TEMELİNDE ZİYA GÖKALP'İN BURADA İLERİ SÜRDÜĞÜ GÖRÜŞLERİNİN BULUNDUĞU ANLAŞILIR. SADECE GEÇMİŞİN BİR MUHASEBESİ OLMAYAN, AYNI ZAMANDA GELECEĞE DE YÖN VEREN KİTAPTAKİ FİKİRLER, CUMHURİYET'TEN BUGÜNE TÜRKİYE'DE GERÇEKLEŞTİRİLMEYE ÇALIŞILAN SOSYAL REFORMLARIN ÂDETA TEMELİNİ
OLUŞTURMUŞ DURUMDADIR.